پاداش و عیدی کارگران در سالهای ۱۴۰۴ و ۱۴۰۵
بر اساس قانون کار، کارفرمایان موظف هستند در پایان هر سال مبلغی را بهعنوان عیدی و پاداش سالانه به کارگران خود پرداخت کنند. این مبلغ با توجه به حداقل حقوق مصوب شورای عالی کار و مدت کارکرد سالانه هر کارگر محاسبه میشود. در ادامه جزئیات مربوط به میزان عیدی کارگران در سال ۱۴۰۴ و پیشبینی آن برای سال ۱۴۰۵ را مرور میکنیم.
مبنای قانونی عیدی کارگران
مطابق با قانون مصوب مجلس شورای اسلامی، عیدی کارگران نباید کمتر از ۶۰ روز حقوق پایه و بیشتر از ۹۰ روز حقوق پایه باشد. همچنین حداکثر مبلغ عیدی نباید از سه برابر حداقل دستمزد مصوب سال تجاوز کند.
در صورتی که کارگر کمتر از یک سال در کارگاه مشغول به کار بوده باشد، میزان عیدی بهصورت نسبی و بر اساس مدت کارکرد او محاسبه میشود. بهعنوان مثال، اگر شخصی شش ماه در سال فعالیت داشته باشد، نصف عیدی کامل را دریافت خواهد کرد.
عیدی و پاداش سال ۱۴۰۴
طبق مصوبه شورای عالی کار، حداقل دستمزد سال ۱۴۰۴ نسبت به سال قبل افزایش داشته است. بر اساس این افزایش، حداقل عیدی سال ۱۴۰۴ حدود ۱۴ میلیون و ۳۲۰ هزار تومان و حداکثر عیدی حدود ۲۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برآورد شده است.
محاسبه دقیق عیدی سال ۱۴۰۴ به صورت زیر انجام میشود:
حداقل عیدی = حقوق پایه روزانه × ۶۰ روز
حداکثر عیدی = حقوق پایه روزانه × ۹۰ روز
برای مثال اگر حقوق روزانه کارگری حدود ۲۴۰ هزار تومان باشد، حداقل عیدی او برابر با ۱۴,۴۰۰,۰۰۰ تومان و حداکثر آن برابر با ۲۱,۶۰۰,۰۰۰ تومان خواهد بود.
پیشبینی عیدی کارگران در سال ۱۴۰۵
با توجه به روند افزایشی نرخ تورم و احتمال رشد مجدد حداقل حقوق در سال آینده، انتظار میرود عیدی سال ۱۴۰۵ نیز نسبت به سال جاری افزایش یابد. چنانچه افزایش حقوق کارگران در سال آینده بیش از ۲۰ درصد باشد، میزان عیدی نیز به همان نسبت افزایش پیدا خواهد کرد.
به عنوان نمونه، اگر حداقل حقوق کارگران در سال ۱۴۰۵ به حدود ۱۲ میلیون تومان برسد، حداقل عیدی حدود ۲۴ میلیون تومان و حداکثر حدود ۳۶ میلیون تومان خواهد بود.
نکات مهم برای کارگران و کارفرمایان
۱. کارفرما نمیتواند پرداخت عیدی را به بهانه مشکلات مالی به تأخیر بیندازد. در صورت عدم پرداخت، کارگر میتواند از طریق مراجع حل اختلاف وزارت کار پیگیری کند.
۲. اگر کارگر بهصورت پارهوقت یا ساعتی مشغول باشد، عیدی او باید بر اساس میزان کارکرد واقعی محاسبه شود.
۳. پرداخت عیدی بهصورت اقساطی فقط در صورتی مجاز است که بین کارگر و کارفرما توافق مکتوب وجود داشته باشد.
۴. مزایای مستمر مانند حق مسکن و بن کارگری معمولاً در محاسبه عیدی لحاظ نمیشوند مگر در قرارداد کار ذکر شده باشد.
۵. کارفرمایان باید تا قبل از پایان سال بودجه لازم برای پرداخت عیدی را در نظر بگیرند تا دچار مشکلات مالی یا تخلفات کارگری نشوند.
محاسبه عیدی برای کارگران کمتر از یک سال
در صورتی که کارگر کمتر از دوازده ماه کار کرده باشد، مبلغ عیدی بهصورت نسبی محاسبه میشود:
عیدی = (مزد ماهانه × ۲) × (تعداد ماههای کارکرد / ۱۲)
برای مثال، اگر کارگر شش ماه کار کرده و حقوق ماهانه او ۱۲ میلیون تومان باشد، عیدی او حدود ۱۲ میلیون تومان خواهد بود.
عیدی کارگران قراردادی و ساعتی
کارگران با قرارداد موقت، پیمانی یا ساعتی نیز مشمول دریافت عیدی هستند. عیدی این افراد بر اساس متوسط مزد ماهانه و میزان کارکرد در سال محاسبه میشود و هیچ تفاوتی از نظر قانونی با کارگران دائم ندارد.
در صورت بروز اختلاف میان کارگر و کارفرما درباره مبلغ عیدی یا نحوه پرداخت آن، اداره کار مرجع رسیدگی محسوب میشود و کارفرما موظف است مستندات پرداخت را ارائه دهد.
زمان پرداخت و مالیات عیدی
زمان پرداخت عیدی معمولاً در اواخر سال (بهمن یا اسفند) است. در قانون کار، مالیات بر عیدی نیز پیشبینی شده است. طبق بخشنامه سازمان امور مالیاتی، عیدی تا سقف سه برابر حداقل حقوق از پرداخت مالیات معاف است و مبالغ بیشتر از آن مشمول مالیات خواهند بود.
جمعبندی
در سال ۱۴۰۴، عیدی کارگران بین حدود ۱۴ تا ۲۱ میلیون تومان تعیین شده و پیشبینی میشود در سال ۱۴۰۵ این مبلغ افزایش یابد. قانون کار، پرداخت عیدی را حقی قطعی برای کارگر دانسته و کارفرما نمیتواند از آن سر باز زند.